امتیازات و معایب تابعیت دوگانه
عده ای گمان می کنند تابعیت دوگانه یک نشانه ای ارزشمند است که به آن ها فرصت جا به جایی و مسافرت دائمی بین دو کشور بدون نیاز به گیرین کارت و ویزا و روادید را می دهد. در جانب دیگر این امتیاز دلچسب نکات منفی داشتن تابعیت دوگانه نیز دیده می شود که گاهی از آن غافل هستیم. با ما همراه باشید تا مزایا و معایب تابعیت دوگانه آشنا شوید.
تعریف تابعیت دوگانه
فرض را بر این بگیرید که یک زوج جوان ایرانی برای تولد فرزندشان که در راه است به کشور آمریکا سفر می کنند و نوزادشان در خاک این کشور به دنیا می آید. به دلیل این که این نوزاد در آمریکا به دنیا آمده امتیاز شهروندی کشور آمریکا را به دست آورده و چون پدر و مادری ایرانی دارد، شهروند ایران نیز به حساب می آید. نوزاد قصه ما در آن واحد هم شهروند ایران است و هم شهروند آمریکا. این تجمیع دو شهروندی سبب می شود که نوزاد را دو ملیتی یا دو تابعیتی بنامند. این موضوع به صورت معکوس نیز وجود دارد. یعنی اگر یک زوج آمریکایی هوس کنند که بچه خود را در خارج از خاک آمریکا و در کشوری ثانویه به دنیا بیاورند طبق قوانین بین الملل، کشور مقصد به فرزندشان امتیاز داشتن دومین تابعیت را نیز می دهد. البته این تنها راه بدست آوردن امتیاز تابعیت دوگانه نیست. اما سریع ترین راه و کم هزینه ترین راه به حساب می آید. علاوه بر راه فوق که به شما معرفی کردیم راه های دیگری نیز وجود دارد. به عنوان مثال راه های قانونی که پروسه ای گاهاً طولانی دارند. یکی از این راه ها ازدواج با یک فرد غیر ایرانی است. البته این ازدواج نیز شرایط خاص خود را دارد. شما باید مجوز ورود به کشور همسرتان را داشته باشید آن هم مجوز یا به اصطلاح گیرین کارتی با اعتبار سه ساله و بعد باید به مدت سه سال با همسر خود در کشور خارجی یاد شده زندگی کنید تا پس از گذشت این پروسه و بعد از بررسی های قانونی این امتیاز نصیبتان شود. البته این امتیاز و فرصت در تمام کشورهای دنیا وجود ندارد و تنها برخی از کشورها چنین قانونی را قبول دارند و بدان پایبندند. یکی از همین کشورها ایالت متحده آمریکا می باشد که همه ساله از این طریق تعداد قابل توجهی نشان تابعیت دوم را برای افراد صادر می کند. راه های قانونی معمولاً پیچیدگی های خاص خود را دارد اما برخی ها همه نوع پیچیدگی و سختی را به جان می خرند تا به این نشان دست پیدا کنند زیرا که برق امتیازهای حاصله از نشان دو تابعیتی چشم های آنان را به خود خیره کرده است.
نکات مثبت دو تابعیتی بودن
1-بهره مندی از امکانات موجود در هر دو کشور بدون محدودیت و هزینه ای غیر معقول
شاید علاوه بر امتیاز سفر بدون دردسر میان دو کشور بتوانیم دومین امتیاز مهم داشتن ملیت دوگانه را استفاده از امکانات موجود در هر دو کشور عنوان کنیم. این امکانات عبارتند از عضویت در کانون های اجتماعی و فرهنگی استفاده از حقوق شهروندی هر دو کشور، حق رأی در هر دو کشور، امکان کاندید شدن برای ریاست جمهوری هر دو کشور، در صورت نبود منع قانونی استفاده از امتیازاتی که برای بازنشستگان تدارک دیده شده، دریافت حقوق کارمندی در صورت شاغل بودن در هر دو کشور، امکان تحصیل بدون هزینه های جانبی. این امتیاز های ریز و درشت و همچنین امتیازهای دیگری از این دست همان چیزی است که افراد را بیش از پیش مشتاق دریافت امتیاز تابعیت دوگانه می کند و از نکات مثبت داشتن تابعیت دوگانه هست.
2-افزایش شناخت و آگاهی در زمینه های مختلف هر دو کشور
زمانی که امتیاز تابعیت دو گانه در دست یک فرد باشد این فرصت را دارد که در زمان اقامتش در هر کدام از این کشورها به دانش خود درباره مسائل ریز و درشت این کشورها بیافزاید. آداب و رسوم آن ها را بشناسند و با یکدیگر مقایسه کند. زبان هر دو کشور را بیاموزد و سبک زندگی آن دو کشور را فرا گیرد. از نکات مثبت موجود در هر دو کشور الگو گیری کنند و کارهای خود و یا کشور را سر و سامان دهند. به همین دلیل است که بیشتر مقامات کشوری به دنبال چنین امتیازی می باشند چرا که عنوان می کنند با شناختی که حاصل می کنند، می توانند کشوری که در آن مسولیتی قابل ملاحظه دارند را به جلو هدایت کنند و از مشکلات برهانند و این از نکات مثبت داشتن تابعیت دوگانه هست.
3-داشتن دو پاسپورت از دو کشور در یک جیب
کسانی که نام دو تابعیتی یا دو ملیتی را با خود یدک می کشند، می توانند در آن واحد دو گذرنامه در یک جیب قرار دهند. آن ها بدون اینکه مشکلی از نظر قانونی داشته باشند، می توانند به هر دو کشور سفر کنند. این امتیاز مثبت به کسانی که دانشجوی یکی از این دو کشور هستند و یا خانواده هایشان در هر دو کشور ساکن هستند، اجازه می دهد بدون معطلی و نیاز به روادید تنها با تهیه یک بلیت خود را به خانواده یا دانشگاه محل تحصیل برسانند و در وقت و زمان و هزینه صرفه جویی کنند و زمانی را که باید صرف مراحل قانونی کنند در کنار خانواده می گذرانند و یا به تحقیقات علمی اختصاص می دهند.
4-اجازه سرپرستی و مالکیت بر تمام اموال و املاک منقول غیر منقول آن هم بدون دردسر
اگر روزی سرمایه فرد دو تابعیتی به حدی رسید که توانایی خرید املاک و یا مستغلات را بیابد دیگر مشکلی برای خرید ندارد. چرا که از نظر قانونی افراد دو تابعیتی می توانند بدون گرفتاری و موانع قانونی موجود، در هر یک از دو کشوری که سند شهروندی دارند املاکی را خریداری نمایند و بر روی آن ها مدیریت و نظارت بدون محدودیت داشته باشند. البته برخی کشورها قوانین خاص خود را در این زمینه دارند اما آن چیزی که به صورت کلی مطرح است نشان دهنده این فرصت سرمایه گذاری می باشد و این مورد از نکات مثبت داشتن تابعیت دوگانه هست.
نکات منفی 2 تابعیتی بودن
1-دیواره هایی از جنس صلاحیت امنیتی
کسانی که دارای تابعیت دوگانه می باشند خواسته یا ناخواسته بیشتر از افراد تک تابعیتی زیر ذره بین نهادهای اجرایی کشورها قرار دارند چرا که احتمال جاسوس بودن آن ها وجود دارد. البته کسانی که از بدو تولد دو تابعیتی هستند این حساسیت ها را کمتر احساس می کنند اما کسانی که برای رسیدن به تابعیت دوم تلاش کرده و انواع راه های قانونی را پشت سر گذاشته، با سختی های بیشتری دست به گریان هستند مخصوصاً اگر شغل دولتی داشته باشند و یا بخواهند به مدارج بالایی در بخش های مختلف یکی از دو کشور برسند. به همین دلیل در شرایطی که فرد به دنبال شغل های دولتی و یا مطرح کشوری باشد، بهتر است از اول به سوی نشان تابعیت دوگانه نرود.
2-اجرای قوانین هر دو کشور به صورت کامل و احترام به قوانین شهروندی
در هر کشور قوانینی وضع شده که شهروندان را موظف به اجرای آن ها می کند. حال فرض کنید فردی دو تابعیتی را که موظف است به قوانین هر دو کشوری که امتیاز شهروندی را دارد، احترام بگذارد. مثلاً اگر یک آقای جوان امتیاز دو تابعیتی بودن را داشته باشد باید برای هر دو کشور به خدمت سربازی برود و اگر روزی آن دو کشور وارد جنگ شود و فرد سرباز یکی از کشورها باشد تابعیت کشور دوم را از دست می دهد و حتی مورد پیگرد قانونی نیز قرار می گیرد. البته برخی قوانین مانند قوانین کشور آمریکا از انعطاف پذیری قابل مشاهده ای برخوردار است ولی فرد دو تابعیتی باید تمامی این قوانین را بداند و با شناخت کامل به دنبال به دست آوردن امتیاز تابعیت دوگانه باشد. در غیر این صورت قوانین و تبصره هایش چون یک دام فرد بی اطلاع را اسیر خود می کند که این از نکات منفی داشتن تابعیت دوگانه هست.
3-مدیریت منابع مالی و چالش های بی پایان آن
رسیدن به تابعیت دوگانه مستلزم صرف هزینه هایی چشم گیر نیز می باشد. البته برخی کشورها برای تمدید این امتیاز نیز از فرد متقاضی طلب هزینه می کنند که برخی از آن ها غیر قانونی نیز می باشد. به همین دلیل لازم است یک فرد دو تابعیتی به صورت مداوم با یک وکیل در این زمینه مشورت به عمل آورد. هر چند مشاوره با وکیل نیز هزینه های خود را دارد اما به فرد مذکور اختیار می دهد تا اموال و دارایی هایش را به خوبی مدیریت کند. به واحد پولی هر دو کشور تبدیل کند و یا آن ها را بدون منع قانونی از طریق بانک های بین المللی بین دو کشور منتقل کند. البته قانون نیز بر این پیچیدگی ها افزوده است چرا که سعی بر آن بوده که با وضع قوانین به اصطلاح دست و پا گیر هر گونه تخلف مالی را کنترل کند.
4-پرداخت مالیاتی دو برابر ارمغان مالی امتیاز تابعیت دوگانه
هر کشوری در این جهان پهناور برای تأمین اعتبارات و هزینه های مورد نیازش ناچار است که از شهروندانش مالیات دریافت کند. حال یک فرد دو تابعیتی را در نظر بگیرید که موظف به هر دو کشور در زمان معین شده مالیات بپردازد. البته که قوانین مالیاتی هر کشور سالانه دستخوش تغییر می شود اما هنوز قوانینی وضع نشده که افراد دو تابعیتی را از مالیات دو برابری نجات دهد. لذا شهروند دو ملیتی باید مقدار تعیین شده را در هر دو کشور بپردازد و در برابر این قانون سر تعظیم فرود آورد. البته برخی کشورها از شهروندان دارای تابیعت دوگانه هزینه های بیشتری نیز می گیرند. پس پیش از اقدام برای گرفتن امتیاز دو تابیعتی با یک کارشناس مالیات موضوع را مطرح کنید و بعد اگر دیدید که مالیات وضع شده برای شما مقرون به صرفه است ادامه مراحل قانونی را طی کنید. این مورد از نکات منفی داشتن تابعیت دوگانه می باشد.
کلام آخر
مواردی که تا کنون خدمت شما عنوان کردیم، روشنی ها و تاریکی های داشتن تابعیت دوگانه است. برای برخی افراد ممکن است تیرگی ها آنقدر اثرگذار باشد که طعم شیرینی دو تابعیتی بودن را درک نکنند اما برخی دیگر با توجه به توانایی های فردی و برنامه هاشان این سختی ها را به جان می خرند و به شیرینی ها می رسند. در آخر باید بگوییم که امتیاز دو تابیعتی کاملاً به فرد و شرایط اش بستگی دارد و برای هر کسی نمی تواند اوج هدف باشد. پس با شناخت کامل از خود برنامه هایتان، توانایی هایتان و قوانین کشورها برای گرفتن این نشان دست دراز کنید و تلاش کنید.
منبع: تور مشهد